در این مقاله از سری مقالات کشت هیدروپونیک و در ادامه معرفی انواع سیستم های کشت هیدروپونیک، به معرفی سیستم هیدروپونیک قطره ای (Drip) می پردازیم. شما میتوانید مقاله قبلی ما در رابطه با انواع سیستم های کشت هیدروپونیک را از اینجا مطالعه فرمایید.

سیستم هیدروپونیک قطره ای (Drip)

عملکرد آبرسانی در سیستم هیدروپونیک قطره ای، بسیار شبیه به سیستم آبیاری قطره ای گیاهانی است که در خاک رشد می کنند. در این سیستم، در کنار هر بستر که ریشه های گیاه درون آن قرار دارند، مجرا ها یا لوله هایی تعبیه شده است که به وسیله قطره چکان هایی، محلول حاوی مواد مغذی، که دارای شدت جریان قابل تنظیم هستند، را به صورت قطره ای بر روی بستر گیاه می چکاند. همانطور که مشهود است این سیستم یک سیستم فعال می باشد که جریان آب به واسطه پمپ درون مجاری جریان پیدا میکند.

سیستم های هیدروپونیک قطره ای را می توان هم به روش بازیابی و هم به روش عدم بازیابی به کار برد. در روش عدم بازیابی ، آب همراه مواد مغذی پس از عبور از ریشه گیاه به مخزن بر نمی گردد و از سیستم خارج می شود. در این سیستم محلول با سرعتی آرام تر و تحت کنترل بر روی بستر می چکد تا مواد مغذی کافی را با سرعتی ثابت در اختیار گیاه قرار دهد و رطوبت مورد نیاز ریشه گیاه را فراهم کند و همچنین بیشترین بهره وری را نیز از محلول داشته باشیم چراکه پس از خروج از سیستم، مواد مغذی موجود در آن دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد.

در نقطه مقابل و در سیستم قطره ای دارای بازیابی، محلول استفاده شده مجدد به مخزن برمیگردد، سرعت جریان در این سیستم بیشتر است و در هنگام عملکرد پمپ، بستر گیاه از محلول اشباع می شود که معمولاً توسط یک تایمر ، مدت زمان فعالیت پمپ کنترل می شود و هر چند وقت یکبار کار می کند. علت کارکرد مقطعی پمپ آن است که ریشه گیاه فرصت تنفس و هوادهی داشته باشد و به اصلاح خفه نشود. سپس آب حاوی مواد مغذی که بر روی ریشه های گیاه جاری شده است به سمت مخزن که در زیر بستر ها قرار دارد روان می شود. نکته حائز اهمیت در سیستم قطره ای دارای بازیابی آن است که به دلیل برگشت محلول به داخل مخزن و تغییرات لحظه ای کیفیت محلول، نیاز به کنترل لحظه ای میزان مواد مغذی و میزان سطح PH محلول می باشد.

در حالی که سیستم هیدروپونیک قطره ای با روش بازیابی می تواند کارآمدتر و مقرون به صرفه تر باشد، در سیستم های وسیع تر مانند باغ ها، سیستم عدم بازیابی به دلیل عدم بازگشت محلول به مخزن و عدم تغییرات لحظه ای کیفیت محلول، سطح pH آب مخزن تحت تأثیر قرار نمی گیرد و به همین دلیل به نگهداری کمتری احتیاج دارد. با این سیستم، باغداران پس از یکبار تنظیم محلول غذایی با سطح pH مد نظر، تا زمانی که می خواهند مخزن را مجدد پر کنند نیاز به کنترل سطوح مواد مغذی و pH محلول ندارند.

فواید سیستم هیدروپونیک قطره ای

• درصورت قطعی برق به صورت مقطعی و در مدت زمان محدود در برابر از بین رفتن محصول مقاوم است، زیرا مقداری از مواد مغذی و رطوبت با توقف پمپ ها درون بستر ها باقی می مانند.
• قابلیت جداشوندگی مخزن در سیستم های دارای بازیابی، انجام آزمایش و تنظیم پارامترهای کیفیت آب را به دور از آسیب رساندن به ریشه های حساس آسان می کند.

معایب سیستم هیدروپونیک قطره ای

• به تنظیم مداوم کیفیت محلول و سطح pH کنترل شده نیازمند است.
• به دلیل تجهیزات بالاتر نسبت به دو نوع قبلی خود گران تر است.
• تایمرها که زمان فعالیت پمپ ها را مدیریت می کنند، ممکن است خراب شوند و سیکل رشد گیاه را با خلل روبرو کنند.
• مجاری آبیاری قطره ای به دلیل محتوای معدنی محلول به راحتی مسدود می شوند، که می تواند عامل از بین رفتن محصولات زراعی شود.

سیستم های هیدروپونیک قطره ای برای چه نوع گیاهانی مناسب است؟

از سیستم هیدروپونیک قطره ای می توان تقریباً برای هر نوع گیاهی که مایل به رشد آن هستید، استفاده کنید. برخی از گیاهان نسبت به سایرین به آب کمتری احتیاج دارند و برخی بیشتر. می توان سیستم های هیدروپونیک قطره ای را طوری تنظیم کرد که به راحتی میزان آب مورد نیاز گیاهان را کنترل کنند. همچنین باید در نظر بگیرید که از چه نوع بستری به عنوان محیط رشد استفاده می کنید. بستر های مختلف، مقدار متفاوتی از رطوبت را نگه داری می کنند. هنگام استفاده از سیستم هیدروپونیک قطره ای، ریشه های شما همیشه باید مرطوب باقی بمانند.