مدیریت ریسک در کشاورزی

مدیریت ریسک در کشاورزی

در این سری از مقالات سعی داریم به ریسک های درآمدی کشاورزان و نحوه مدیریت ریسک در کشاورزی بپردازیم. همانطور که میدانید، هر یک از مشاغل دارای خطرات، تهدیدها و چالش های منحصر به فرد خود است و در این بین صنعت کشاورزی نیز از این قاعده مستثنی نیست. عواملی چون عدم اطمینان در شرایط آب و هوایی ، میزان بازدهی محصولات ، تغییرات و نوسانات گسترده قیمت از جمله خطرات و چالش های پیش روی کشاورزان در یک مزرعه کشاورزی است. همچنین درآمد مزارع به طور کلی به واسطه تغییرات سیاست های دولت ، تحولات بازارهای جهانی و عوامل مختلف دیگر مانند تغییرات تورم، تغییرات نرخ سود تسهیلات بانکی و غیره متغیر است. بنابراین مدیریت خطرات مختلف برای حفظ حاشیه سود و ثابت ماندن درآمد مزارع کشاورزی برای کشاورزان یک نیاز ضروری است. مدیریت ریسک در کشاورزی اینگونه تعریف میشود که کشاورزان و یا تولید کنندگان محصولات کشاورزی، گزینه های مختلف و جایگزین را به منظور پاسخ به عوامل خطرساز شناسایی و اتخاذ کنند تا بتوانند مشکلات مالی ناشی از حوادث یا تحولات پیش بینی نشده را کاهش دهند. اگر مدیریت ریسک به‌درستی انجام شود می‌توان با کنترل وقایع آینده، از خطرات احتمالی پیش‌گیری کرد.

به طور کلی ریسک های این حوزه در پنج بخش تقسیم بندی می شود که عبارتند از :

  • ریسک تولید
  • ریسک بازار فروش و بازاریابی محصولات
  • ریسک مالی ( نوسانات قیمتی و … )
  • ریسک قانونی ( دولتی، زیست محیطی و …)
  • ریسک منابع انسانی

برای مدیریت هر یک از این ریسک ها می بایست از ابزارها و استراتژی های مختلفی استفاده کرد.

 

ریسک تولید

ریسک تولید مربوط به این احتمال است که میزان بازدهی یا خروجی محصولات، کمتر از مقدار پیش بینی شده باشد. کمیت و کیفیت محصولات تولید شده مستقیماً تحت تأثیر عواملی همچون شرایط آب و هوا ، بیماری ها ، آفات و عوامل دیگر مانند اعتصاب کارگران و یا خرابی تجهیزات و ماشین آلات قرار می گیرد. به عنوان مثال، هر بار که یک کشاورز مزارع خود را زیر کشت می برد، ممکن است به خاطر شرایط جوی، آب و هوای نامساعد و یا حمله آفات به محصولات، تمام یا بخشی از محصولاتش از بین برود. همچنین ممکن است در اثر وقوع اعتصاب کارگران، مشکلات حمل و نقل، تغییر در سیاست های دولت مانند بازنگری عوارض واردات ، ممنوعیت صادرات و غیره تولیدات مزارع او دستخوش تغییرات شوند.

نکته حائز اهمیت آنکه برای یک کشاورز صرف کاشت بذر محصولات، سودآوری و حصول صد در صدی در پایان فصل زراعت تضمین شده نخواهد بود. عمدتاً به دلیل جدی نگرفتن این نکته و اطلاعات کم و ناکافی، بسیاری از تولیدکنندگان محصولات کشاورزی بر اساس شتابزدگی تصمیم بر تولید محصولاتی می گیرند که در نهایت منجر به زیان دهی آنان می شود. ریسک تولید باید توسط ابزارها یا راه حل های جایگزین موجود به خوبی مدیریت شود تا خطر تلفات تولید یا تولید مازاد را کاهش داده و در نهایت منجر به کاهش هزینه های اولیه شود تا ثبات مالی را برای کشاورز به ارمقان آورد. محصول نهایی، منبع اصلی درآمد برای یک کشاورز است، بنابراین برای کشاورز بسیار مهم است که ریسک تولید را به موقع شناسایی کرده و ابزارهای مدیریتی صحیح را برای پاسخگویی اتخاذ کند.

مدیریت ریسک در کشاورزی مدیریت ریسک در کشاورزی مدیریت ریسک در کشاورزی file 20201203 15 meqnib 300x200

استراتژی های مدیریت ریسک تولید

۱.ایجاد تنوع در محصولات

تنوع یکی از ابزار های مدیریت ریسک تولید است. کشاورز می تواند با تولید بیش از یک نوع محصول، خطر از دست دادن کل تولید را کاهش دهد. این بدین معناست که کشاورز به طور کامل خود را وابسته به یک محصول نکند و با کاشت محصولات متنوع و بواسطه شرایط خاص هر محصول نظیر میزان مقاومت در برابر آفات، شرایط کشت، میزان مواد اولیه مورد نیاز، میزان نیاز به آب و … ریسک از بین رفتن کل محصولات به واسطه تغییر یک پارامتر ( مانند کم آبی ) را کاهش دهد.

۲.اطلاعات کافی و استفاده از روش های نوین

اطلاعات کافی و استفاده از روش ها و تجهیزات نوین و به روز یکی دیگر از ابزارهای کلیدی برای کنترل و مدیریت ریسک تولید است که نیاز به داشتن اطلاعات مفید و به روز مرتبط با مشاغل کشاورزی است. کشاورزی که روشهای مختلف کشت را به خوبی می شناسد و تمایل به اتخاذ شیوه های تولید جدید اثبات شده دارد ، ریسک کمتری در ارتباط با از دست دادن تولید دارد. به عنوان مثال ، یک تولید کننده سبزیجات با سرمایه گذاری در ماشین آلات یا تجهیزات آبیاری جدید ، می تواند خطر مواجهه با مشکلات آب را در کاهش دهد و علاوه بر آن بازدهی مجموعه خود را افزایش دهد.

۳.بیمه محصولات کشاورزی

بیمه محصولات کشاورزی به بیمه ای اطلاق می شود که از کشاورزان و تولیدکنندگان در برابر ریسک از بین رفتن محصولات کشاورزی، ناشی از بلایای طبیعی مانند خشکسالی تگرگ و سیل محافظت می کند. این عوامل منجر به کاهش میزان باروری و در نتیجه کاهش درآمد کشاورزان می شود.

 

در مقالات آتی سعی میکنیم تا به دیگر جوانب ریسک های این حوزه و مدیریت آنها بپردازیم.

 

به اشتراک بگذارید

یادداشت های مرتبط

مشکلات صنعت کشاورزی
مقاله
Mohammadreza Abedini

مشکلات جهانی صنعت کشاورزی

در این مقاله از مقالات مجموعه نادهی قصد داریم تا به شیوه حل مشکلات جهانی صنعت کشاورزی بپردازیم. اکثر مدیران کسب‌وکار ها به خوبی می‌دانند

ادامه مطلب »
نمک زدایی آب
مقاله
Mohammadreza Abedini

نمک زدایی آب

در پاسخ به بحران کمبود آب در جهان، اصلی‌ ترین روش ارائه شده توسط دانشمندان، روش نمک زدایی آب شور است. به دلیل کمبود فزاینده

ادامه مطلب »
مزرعه من
مقاله
Mohammadreza Abedini

ریسک منابع انسانی

در آخرین مقاله از سری مقالات مدیریت ریسک در کشاورزی، به معرفی ریسک منابع انسانی و نحوه مدیریت آن خواهیم پرداخت. شما میتوانید مقاله قبل

ادامه مطلب »