یک نگاه اجمالی کوتاه لازم است تا بتوان تشخیص داد که نبود انرژی در بسیاری از مناطق مختلف دنیا کیفیت زندگی را برای ساکنان آنها بسیار کاهش داده است. آنها با دنیای مدرن ارتباطی ندارند و این مساله بر رشد اقتصادی کشورهایشان موثر بوده و آثار منفی در پی داشته است. یکی از راه هایی که برای افزایش کیفیت زندگی این افراد پیشنهاد می شود طرح روستاهای هوشمند است. روستاهای هوشمند می تواند منابع انرژی جدیدی را برای ساکنان این مناطق فراهم کند و منابع انرژی جدید کیفیت زندگی، عدالت اجتماعی، ارتقای سطح سلامت و ارتباط با دنیای بیرون را در پی دارد. روستاهای هوشمند سرعت توسعه یافتگی در جوامع روستایی را به دنبال دارد که اغلب به علت گران بودن ایجاد خطوط انتقال نیرو دچار محرومیت زیادی شده اند.

نقش فناوری در توسعه روستاها

این روزها فناوری به حدی پیشرفت کرده است که می تواند با کمترین بستر لازم، بیشترین بازده را داشته باشد. فناوری ها، امنیت غذایی را در مناطق محروم و روستاها فراهم می کنند و همچنین آموزش و سلامت را به سطح مناسبی می رسانند. منابع آب آشامیدنی با هزینه کمتر قابل شرب می شود که این موضوع خود صرفه جویی زیادی را در انتقال آب آشامیدنی در پی دارد.

روستاهای هوشمند با حفظ بافت سنتی، فناوری را تزریق می کنند و پتانسیل های موجود در منطقه را برای افزیش اشتغال جوامع محلی با کمک فناوری های روز و پیشرفته به راحتی امکان‌پذیر  می کند. افزایش توان و نیز بهره وری اقتصادی از جمله مواردی بوده که در تعدادی از کشورهای آسیایی مورد توجه قرار گرفته است.

رسیدگی به نقاط روستایی محروم جهان

پروژه روستاهای هوشمند در چین برای برخی مناطق آغاز شده و این مناطق دور‌افتاده از طریق نیروگاه‌های خورشیدی ۵۰۰ مگاوات برق دریافت می‌کنند که در کل چین مقدار برق تولیدی از نور خورشید به ۱۱۸ گیگاوات می‌رسد. تامین برق در مناطق دور‌افتاده روستایی باعث ایجاد تحولات بعدی در آن مناطق می‌شود، در حالی که هزینه انتقال نیرو به آن مناطق با چالش‌های زیست‌محیطی و مالی زیادی همراه است.

در ژاپن، بعد از حادثه فوکوشیما، ساخت خانه‌های جدید در برخی مناطق براساس فناوری‌های سبز جدی‌تر دنبال می‌شود که به پنل‌های خورشیدی و پیل‌های سوختی قابل شارژ مجهز هستند تا وابستگی به برق سراسری در این خانه‌ها کاهش پیدا کند. پروژه‌های مشابه در مالزی، اندونزی، فیلیپین و کره جنوبی و شمالی در دست اجرا هستند.

در خاورمیانه و در افغانستان به دلیل وجود جنگ داخلی و تخریب بسیاری از زیر‌ساخت‌ها، این کشور با کمبود گسترده برق مواجه است؛ از این نظر کشورهای غربی، ساخت مزرعه‌های خورشیدی را در برخی مناطق دور‌افتاده این کشور در دست گرفته‌اند که در یک مورد برق مورد نیاز ۲۵۰۰ خانوار تامین شده است، اما همچنان بسیاری از مناطق با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستند و به نظر می‌رسد تنها راه موجود استفاده از طرح روستاهای هوشمند است.

روستاهای هوشمند و پیشرفته به طور عمومی در ارتباط با کشورهای در حال توسعه مطرح می‌شود، چرا که در این کشورها زیرساخت‌ها به صورت متوازن توزیع نشده است. در کنار مزرعه‌های خورشیدی، منابع دیگر انرژی نیز با توجه به خصوصیات مناطق در دسترس قرار می‌گیرند.

مزرعه‌های تولید برق از طریق توربین‌های بادی، زیست توده و سایر منابع ممکن است انتخاب شوند. تولید برق از طریق منابع تجدید‌پذیر در مناطق روستایی از‌جمله طرح‌هایی است که در کشور مالزی با جدیت زیاد دنبال می‌شود. با تزریق برق به مناطق روستایی از نظر اقتصادی تحول قابل توجهی در میزان درآمد روستاییان ایجاد شده است و ماهانه هر خانوار با افزایش درآمد ۴۷۵ دلاری در هر ماه مواجه بوده‌اند.

مناطق دور‌افتاده که از این طریق صاحب برق می‌شوند، با دریافت فرصت‌های جدید شغلی به چرخه اقتصادی کشور کمک می‌کنند و همچنین موضوع آموزش و بهداشت دو شاخص مهمی است که در این مناطق با افزایش چشمگیری مواجه بوده‌اند.

به کارگیری پتانسیل‌های روستایی

در مناطقی که از منابع آب کافی برخوردار بوده اند انرژی حاصل از توربین‌های بادی یا نیروی خورشیدی باعث شده است پرورش آبزیان با سهولت بیشتری صورت پذیرد؛ چرا که کنترل دمای آب، هوا‌دهی و سایر ملزومات از این طریق به صورت کاملا علمی امکان‌پذیر می‌شود و محصول تولیدی از توجیه اقتصادی برخوردار خواهد شد و با افزایش تولید نسبت به سطح مواجه می‌شود.

مطالعه مدل‌هایی مانند کوندو راکیات نشان می‌دهد در این مناطق با جمعیت بیش از ۱۵ هزار نفر چه تحولاتی در بخش تولید، درآمد متوسط خانوار، کیفیت زندگی، آموزش و کاهش آلودگی صورت گرفته است که این موضوع به‌عنوان مدلی موفق در اجرای روستاهای موفق شناخته می‌شود. اقتصاد امروز دنیا به گونه‌ای شده است که تنها با استفاده از تمام ظرفیت‌ها می‌توان به رقابت پرداخت. ورود مناطق دور‌افتاده به بازارهای جهانی از طریق بسترهای فناوری، یکی از عمده‌ترین راه‌های پیشرفت است که می‌تواند با روستاهای توسعه یافته محقق شود.

منبع: eurekalert.org